همایش علمی «مكتب شيراز و نمود‌هاي كلامي، ادبي، عرفاني و تاريخي آن طي قرون هفتم تا دهم هجري» برگزار شد
همایش علمی «مكتب شيراز و نمود‌هاي كلامي، ادبي، عرفاني و تاريخي آن طي قرون هفتم تا دهم هجري» درتاريخ 21/۱۲/1402 در سالن همايش مجموعه يادگار دانشگاه بين‌المللي اهل‌بيت عليهم‌السلام برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه بین المللی اهل بیت (ع)، این نشست با حضور دکتر محمد حسین کیانی، دكتر ابوالفضل تاجيك، دكتر مسلم نادعلي‌زاده، دكتر محمد رضا ابويي مهريزي از اعضای هیات علمی دانشگاه و با دبیری دكتر محمدرضا زارع خورميزي، از دیگر اعضای هیات علمی دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای این نشست دكتر محمدحسين كياني، مدیرگروه رشته فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه با موضوع “ مولفه‌هاي حاكم بر انديشه‌هاي حكمي و كلامي مكتب شيراز در قرن هفتم تا دهم هجري “ به ایراد سخنرانی پرداخت.
وي گفت: اين خود جاي بحث است؛ كه چرا هيچ كتاب كامل، مستقل و قابل توجه درباره مكتب فلسفي شيراز نوشته نشده است و به غير از مردم ایران هيچ شخصی به مكتب فلسفي شيراز اشاره نکرده است.
دکتر کیانی افزود: شايد اعراب به این علت که فلسفه اسلامي را به خود نسبت ميدهد به مكتب شيراز نپرداخته است. اين مكتب بدلیل اينكه كار روي آن صورت نگرفته است، براي پژوهش بكر و جديد است.
وی اشاره کرد: حمله مغول باعث ركود علوم شد، خواجه نصيرطوسي يكي از كساني بود كه با ايجاد مكتب خانه مراغه از عمق اين فاجعه كاست. در اين مكتب فيلسوفان بزرگي مانند: صدرالدين دشتكي، جلال‌الدين دواني، ابن محمود نيريزي و علامه خفري ظهور كرد. اين مكتب با برآمدن صفويه و انتقال پايتخت به اصفهان رو به افول گرايد.
وی در پایان گفت: مباحث فيلسوفان اين مكتب داراي سه مولفه و ويژگي 1- خودشناسي. ۲- جدل و گفتگو. ۳-حاشيه نويسي می‌باشد.
در ادامه دكتر ابوالفضل تاجيك، مدیر گروه رشته ادیان و عرفان دانشگاه در باره موضوع “مضامين و مفاهيم قرآني در انديشه و شعر حافظ شيرازي “ به ایراد سخنراني پرداخت.
وي ابتدا به نقل ازاستاد شفيعي كدكني كه گفته بود: “حافظ در فرهنگ بشري بي‌مانند است”، سخنان خود را آغاز كرد.
وی افزود: حافظ با اشعار خود انديشه ورزي در آيات قرآن كرده است. او ميخواست با ادبيات به معني باطني و عميق قرآن پي‌بيبرد. حافظ در ادبيات غزل داستان وارگي را از دست داد و يك نوع بي‌نظمي در اشعار او حاكم بود. و خودش نيز از آن آگاه بود و مي‌گفت در اين بي‌نظمي نظمي است. اشعار او همسان با آيات قرآن، حديث و روايات حركت مي‌كرد.
دکتر ابوالفضل تاجیک اظهار کرد: بسیاری از شعرهاي او ترجمه آيات قرآني و يا هم اقتباس از آيات قرآني دارد، گاهي هم از داستان‌هاي قرآني تلميح مي‌كند. چنين است كه هر كس با آيات و روايات بيشتر آشنايي داشته باشد، اشعار حافظ را بيشتر مي‌فهمند و اشعار حافظ جز با طهارت قلب قابل درك نيست.
دكتر مسلم نادعلي‌زاده از دیگر اعضای هیات علمی دانشگاه به بیان تسنّن دوازده امامي در مكتب شيراز در انديشه و اشعار ابن نصوح شيرازي “ پرداخت.
وی اظهار کرد: تبلور مكتب شيراز در زمان تاخت و تاز مغولان همراه بود. اين شرايطي بود كه حتا بزرگاني از ديگر مناطق به شيراز آمدند. بحث تسنن دوازده امامي كه بعد از حمله مغولان با آزادي نسبي مذهبي كه به وجود آمده بود، ترويج بيشتر يافته بود. ريشه در قبل از حمله مغولان نيز داشت.
وی گفت: سني دوازده امامي به اشخاصي اطلاق مي‌گردد كه شيعه نيست يا اينكه شيعه بودن آن‌ها ثابت نگرديده باشد ولي ارادت زياد به ائمه اطهار داشته باشد.
دکتر نادعلی زاده گفت: ابن نصوح شيرازي نيز از كساني است كه اشعاري زياد درباره ائمه سروده در حاليكه خودش سني مذهب بود و از برآمدن صفويه شيعه مذهب رضايت نداشت و تبريز نزد ال جلاير رفت. اين نصوح كه در شعر و شاعري به فنون مختلفه آراسته بود. از غزل‌ها و قصايد او حدود ۴ هزار بيت و ده نامه در قالب مثنوي باقي مانده است.در پایان دكتر محمد رضا ابويي مهريزي در موضوع: “ رويكردهاي فكري شيخ مصلح الدين لاري در تبيين تسنن دوازده امامي شيراز در مرآت الادوار و مرقات الاخبار به سخنراني پرداخت .
وي گفت: عنوان تسنّن دوازده امامي يك موضوع جديدي نيست و دست كم به قرن ۱۱ ودوره صفويه بر مي گردد و مكتب شيراز نيز مربوط نه تنها به حوزه جغرافيايي شيراز، بلكه توابع شيراز را نيز در مي گرفته است. مناطقي چون خوزستان ،تبريز واصفهان نيز تحت مجموعه مكتب شيراز قلمداد مي گردد.
دکتر ابوئی مهریزی اظهار کرد: لاري يك جامع علوم از دوران خود بود، او از خطه لار بود كه خود از جمله حوزه فارس بوده و بعد از شيراز يكي از مراكز مهم فرهنگي فارس بود.
وی تصریح کرد: لاري معرّف و نماينده تسنن دوازده امامي است، كه خلافت و امامت را يكجا جمع مي كند و در كار خود (المرقاة) بعد از خلفا به ذكر ائمه مي پردازد. از ادبيات كتاب پيداست كه او يك سني است و بيان كننده انديشه‌ها و افكاري است كه نه ظاهر و شخصيت امامان را بيان نمايد بلكه به افكار و عقايد اماميه پرداخته كه جزء عقايد شيعه مي باشد.
در پایان این نشست به سوالات دانشجویان پاسخ داده شد.
